Шилдэг өгүүллэгийн түүвэр - 1
Акутагаваг манайхан нэлээд орчуулсан. Гэхдээ энэ орчуулгаас Акутагавагийн сэтгэлгээг, урлан бүтээх онцлогийг илүү тод мэдрэх болно. Ер аливаа зохиолчид өөрийн гэсэн хэллэг, найруулга гэж байдаг.. Ялангуяа томоохон уран бүтээлчийн хэллэг, найруулга онцгой ялгаран харагддаг. Хэллэг найруулгынх нь энэхүү өвөрмөц талаас тэр зохиолчийн уран бүтээлдээ болон амьдралд хандах хандлага, санаагаа илэрхийлэх арга барил, сэтгэлгээ, сэтгэл нь харагддаг. Заримынх нь бүр нэвт харагдана. Сонгодгуудыг орчуулахад хэцүү байдгийн нэг тал нь энэ. Тэр хэллэг найруулгын өвөрмөц байдлыг мэдэрч, онож орчуулна гэдэг чухам орчуулагчийн жинхэнэ чадварыг шалгасан зүйл юм.
Японд суугаа номын эрхэм дүү Л.Адьяасүрэнгийн энэхүү орчуулгаас чухам Акутагавагийн бүтээлийг төрөлх мөн чанараар нь илүү мэдрэх боломжтой гэж найдаж байна. Сайн орчуулга болсон гэдэгт огт эргэлзэхгүй байгаа.
Л.Адьяасүрэн Японы их зохиолч, сэтгэгч Акутагавагийн туурвисан 200 өгүүллэгээс шилж сонгон орчуулж шилмэл өгүүллэгийн түүврийг нь монголынхоо номонд дуртай, сэтгэн бодох дуртай залуусын гар дээр тавьжээ. Энэ эхний боть нь. Удаах боть нь удахгүй хэвлэгдэх байх.
Энэ хоёр боть монголын бүх номын сангуудад, дунд сургуулиудад үнэгүй тараагдахаар болж байгаа нь ч маш сайхан хэрэг юм. Адьяасүрэн өөрөө хөөцөлдөж, санхүүжилт олж энэ зэрэгт хүргэжээ. Чухам ухаан бодлын үр энэ мэтээр цацран дэлгэрэх болюу.
Дашрамд ам халаад орчуулгын тухай жаахан хадуурчихая.
Орчуулагч, зохиолч хоёр хоорондоо огт таарахгүй тохиолдол бас байх шиг анзаарагддаг юм. Хичнээн сайн орчуулагч, хэлээ хичнээн сайн мэддэг байлаа ч тухайн зохиолчийнхоо бичлэг, найруулгын онцлогыг мэдэрч, тусгаж орчуулж чаддаггүй нь бас бий. Зарим орчуулагч, зохиолч хоёр хоорондоо хачин сайхан таарч байх нь ч бий. Жишээ нь Дашцэрэн гуай Шолохов хоёр янзын таардаг, Содов гуай Цвейг хоёр хачин гоё. Очирбат гуай Герцен хоёр гэх мэт. Амар гуайн орчуулгаар Достоевскийг уншихад илүү сайхан.
Мөн Акутагавагийн тухай ганцхан үг нэмчихэе. Түүний сэтгэлгээ Түнэр шөнөөр тэнгэрээс унжиж байгаа аалзны шүлс оддын гэрэлд гялалзах шиг...
Adiyasuren Lkhagvaa
Б.Номинчимэд
No comments:
Post a Comment