Thursday, June 25, 2009

ХАМБА ГЭГЭЭНИЙ ХАЧИН СОНИН ЯВДЛУУДААС - 3

Хамба гэгээн ба Мундаг Совд

Совд нэрт, Мундаг хочит, энэ хочоо ч бүхий л талаар илтгэсэн эр бяртай, гүдэс шулуун нэгэн эр Хамба гэгээний буурч-тогоочоор олон жил болжээ. 1930-аад оны эхээр гэнэтхэн Хамба гэгээнтэн лам нараа хар болгон тарааж, жасынхаа хэдэн агуулахуудын эд барааг нэг бүрчлэн тоолж, данслаад бүх данс, түлхүүрүүдийг өөртөө хураан авчжээ. Үүнд нь Мундаг Совдыг эгдүү хөдөлж, энэ хөгшин гэлэн зөнөөд биднийг хулгай хийнэ гэж бодоод байгаа юм байх даа хэмээн боддог болж гэнэ.

Гэгээнтэн мөн ойр дотно хүмүүсээ нэг нэгээр нь дуудаж уулзаад эхэлсэн байна. Тэднээс

- За юу хийе гэж бодож байна хэмээн нэг л зүйлийг асууна. Нөгөөдүүл нь ч
- Гэгээнтэн минь та л мэднэ шүү дээ гэж хариулцгаадаг байж.
Үүнийг сонссон Мундаг Совд гэгээнтнийг зөнөөд биднийгээ хулгай хийх нь хэмээн хардаж байна гэсэн бодолдоо улам итгэх болж.

Тогооч хүн яах аргагүй дотнын хүмүүсийн нэгэн болох тул Мундаг Совдын ээлж ч болов.
- За Совдоо, чи яая гэж бодож байна гэхэд Мундаг Совдын өнөөх эгдүү нь асч,
- Хулгай хийе л гэж бодож байна гэжээ. Гэгээнтэн
- За, за л гэж. Өөр юм хэлсэнгүй.

Удалгүй гэгээнтэн хоёр гэр бариулж, хоол унд бэлдүүлж зэхээд байтал нэг өдөр урд Зээгтийн бэлээр шовгор оройтой хурган малгай өмсөж, винтов үүрсэн долоон морьтон иржээ. Хавар цаг байсан гэдэг. Гэгээнтэн тэднийг хадаг яндар барин угтаж, бэлтгэсэн гэртээ оруулан, хүндэтгэн цайлж дайлаад, жасынхаа хамаг агуулахыг онгойлгон, эд бараагаа данс хараар нь тоолж хүлээлгэн өгсөн байна. Уг нь тэр Дотоодын хамгаалахын долоон хүн Гэгээнийг баривчлах зорилготой ирсэн болов уу гэдэг. Тэд Гэгээнтнийг яаж ч чадсангүй, хүлээлгэж өгсөн эд хөрөнгийг нь лацдаж түгжээд буцацгаажээ. Тэднийг буцсаны дараах гурав дахь үдшээр, жаргах нарны туяа сүмийн алтан ганжирт наадан эрхэлж байх үест гэнэтхэн гол цогчин дуганын оройн ар хэсгээс хэсэн газар эмтрэн унаж, түүнтэй зэрэгцэн “Гэгээнтэн жанч халилаа” гэсэн шуугиан хүрээгээр нэг тархан, хүмүүс залбирч, уйлах нь уйлж, сөхрөн унах нь унацгааж...

Цогчин дуганы эмтэрч унасан хэсгээс бөөн гал гарч, Бурхан уулыг чиглэсээр алга болон замхарсныг хүрээнд байсан хэдэн зуун хүн бүгдээр харсан байна. Гэгээнийг өнгөрснөөс хойш долоохон хоногийн дотор Гэгээний ойр дотнын хүмүүс бүгд амар тайван нас баржээ. Тэр ч бүү хэл Гэгээний ямагт эрхлүүлж байдаг долоон хав ч цуваад өнгөрчихөж. Харин ойр дотныхноос нь ганц Мундаг Совд л үхсэнгүй. Бүүр хожим насны туйл болсон хойноо Совд гуай “Иш чааваас, тэгэхэд би бусад шигээ Гэгээнтэн минь та л мэд гэх минь яав даа. Тэгсэн бол одоо Гэгээнтэйгээ хамт л явж байхгүй юу” хэмээн үглэж, толгой руугаа ихэд түншин, уйлдаг байжээ.

Үргэлжлэл бий

1 comment:

oldoshaksli said...

JAM YOS GEDEG.
ZAN YOS GEDEG.