Saturday, January 23, 2016

Хүлэг хааны үг ину

1259 онд Хүлэг хаан Багдадыг дайран эзэлснийхээ дараа Багдадын Халифийг алт эрдэнэсийнх нь санд түгжиж орхижээ. Багдадын Халифийн засаглал 500 жил оршин тогтнох хугацаандаа дэлхий даяараас хураан цуглуулсан асар арвин баялаг эрдэнэсийн сантай болсон байж.
Хэсэг хугацааны дараа ихээр өлсөж ундаассан Халифийг өмнөө авчруулаад том алтан цар, цомыг үнэт чулуу, алт эрдэнэсээр дүүргээд хооллож ундал хэмээн өгсөнд Халиф хувь заяагаар минь тохуурхаж байна уу гэж асуусан байна.
Хариуд нь Их Хүлэг хаан ийн хэлжээ. Идэж ууж болдоггүй юм бол энэ их алт эрдэнэсийг чи юуны тусын тулд ихээр ингэж овоолсон юм бэ?
Энгийн мэт боловч энэ үг цаанаа оршихуйн мөн чанарыг өгүүлдэг.

.
Энэ үйл явдлыг Түүхчид ихэвчлэн маш энгийнээр, өөрөөр хэлбэл алт эрдэнэсээ бариад, өршөөл энэрэл гуйгаад дагаар орсонгүйд өширхсөний илрэл гэж хардаг. Гэвч хаадыг захирч, ард түмнүүдийн хувь заяаг мэдэж байсан Их хааны хувьд энэ үйлдэл огт өөр агуулгатай.
_
Хүлэг хаан Халифийг зэмлэхдээ ард түмэн нь ядуу байхад, арми нь том ч байлдах чадваргүй байхад, бас хууль нь шударга бус байхад ийм сан хөмрөгийг дэмий хадгалсаныг дайруулж хэлсэн үг.
.
Алтаар юу ч худалдаж авч болно л доо. Гэвч ус ширгэсэн цагт алтаар байтугай юугаар ч түүнийг худалдан авч чадахгүй, зөвхөн амь насаараа л худалдан авна. Өөрөөр хэлбэл анхдагч үнэ цэнийн тухай яриа энд болж байгаа юм.
.

No comments: